Čačak

Opština Čačak nalazi se u središnjem delu centralne Srbije zvanom Moravički okrug, izmedu opština Gornji Milanovac na severu i Lučana na jugozapadu, na zapadu se graniči sa opštinom Požega koja pripada Zlatiborskom okrugu, istočno je opština Knić koja je u sastavu Šumadijskog okruga, a na jugoistoku je opština Kraljevo koja pripada Raškom okrugu.

Teritorija opštine zauzima površinu od 636 km, a po popisu iz 2002. godine opština Čačak ima 117.072 stanovnika.

Najstarija otkrivena arheološka nalazišta na ovom prostoru, koja govore o postojanju ljudskih zajednica i njihovom životu, pripadaju periodu neolita ili mlađeg kamenog doba (od oko 5500. do 3200. godine pre nove ere). Registrovani su i lokaliteti iz bronzanog doba, uglavnom humke. Najznačajniji praistorijski nalaz se nalazi  u današnjem delu grada Atenici, pretpostavlja se da je na ovom mestu oko 500. pre nove ere sahranjeni tribalski knez i kneginja sa bogatim zlatnim i srebrnim nakitom.

Za vreme Stefana Nemanje, ovaj kraj je bio pod vlašću njegovog brata Stracimira, koji njime upravlja između 1168. i 1189. godine, i tada na mestu današnje crkve podiže manastir Moravski Gradac, koji je bio sedište episkopije a i kasnije mitropolije.

Čačak se pod današnjim imenom prvi put pominje 18. decembra 1408. godine, u jednom spisu iz Dubrovačkog arhiva.

Posle Drugog srpskog ustanka razvijao kao nahijsko sedište. Nakon konačnog odlaska Turaka iz Čačka, početkom tridesetih godina XIX veka, varoš je imala samo 900 stanovnika.

Crkva je obnovljena 1834. godine, a 1837. godine počela je sa radom i Gimnazija. Sredinom XIX veka Čačak je imao oko 1.500 stanovnika.

Nezavisnost i međunarodno priznanje koju je Srbija dobila 1878. godine uslovili su veliki ekonomski preporod cele zemlje.

Čačak postaje veliki centar za promet poljoprivrednih proizvoda u Zapadnoj Srbiji.

Danas, Čačak predstavlja jedan od najrazvijenijih kulturnih centara Srbije. Kolevka je istaknutih stvaralaca, kakvi su slikari: Nadežda Petrović i Bogić Risimović Risim, ili pesnici: Vladislav Petković Dis, Danica Marković, Dragoslav Grbić, Branko V. Radičević, Aleksandar Ristović, Branislav Petrović…

U gradu živi i stvara dvadesetak članova Udruženja književnika Srbije i Udruženja likovnih umetnika Srbije.

Izuzetno mesto u spomeničkoj baštini Čačka i okoline imaju manastiri i crkve. One vekovima predstavljaju duhovna žarišta, čuvare vere, obrazovne i kulturne institucije za meštane i svakog prolaznika.

Manastiri u Ovčarsko-kablarskoj klisuri čine je i Srpskom Svetom Gorom. Neki od tih hramova podignuti su u doba Nemanjića, Lazarevića i Brankovića. Imali su presudnu ulogu u očuvanju duhovnih vrednosti i identiteta srpskog naroda.

Povoljan geografski položaj, umerena klima, obale reke, kulturno-istorijski spomenici, ustanove kulture, brojne kulturno-zabavne i sportske manifestacije, kreiraju turističku ponudu Čačka.

Čačak je grad sporta sa velikim brojem sportskih klubova. U gradu i okolini se nalaze brojni sportski tereni i objekti, gde se mogu organizovati sportsko-rekreativne aktivnosti. Naravno, tu je i reka Zapadna Morava koja svojim uređenim obalama i sadržajima privlači sve više posetilaca.

Sportski centar u Čačku organizuje aktivnosti na gradskoj plaži i bazenima u letnjem periodu, sportska takmičenja i manifestacije, medju njima je i veoma popularna Moravska regata.

U gradu i okolini nalaze se brojne banje, izletišta, kao i kulturno-istorijski spomenici. Prelepa priroda bogata flora i fauna se može videti u Ovčarsko-kablarskoj klisuri, planinama Ovčar i Kablar, jezeru i meandru Zapadne Morave, kao i na mnogim drugim lokacijama.

Malo je gradova u Srbiji koji su sačuvali autentičnu arhitekturu u starom gradskom jezgru. Više zgrada i palata u centru grada, svojim stilskim karakteristikama podsećaju na vreme u kome su građene, sa prisutnim uticajem i drugim stilovima kao što je klasicizam, barok, neorenesansa i dr.